آناناس

آناناس میوه‌ای است که برای اولین بار توسط کلمبوس بعد از سفر به آمریکای جنوبی به اروپا برده شد. در ابتدا به‌عنوان میوه‌ای عجیب و غریب شناخته شد و تنها در ضیافت‌های مجلل سرو می‌شد. در آمریکای مرکزی و جنوبی آناناس تنها برای طعم شیرین آن ارزشمند نبوده است؛ بلکه برای قرن‌ها از آن برای درمان مشکلات هاضمه و التهابی استفاده میشده است. امروز آناناس میوه‌ای شناخته شده است و به‌صورت تازه و کمپوت از آن استفاده می‌شود. در این مطلب از غفاری دایت می‌خواهیم به انواع خواص آناناس اشاره کنیم تا بدانیم خواص آناناس برای زخم، کلیه، استخوان و… چیست؛ پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

نحوه کاشت و پرورش آناناس در منزل

پس از خرید یک میوه آناناس باید دقت کنید تاج آن را به خوبی از میوه جدا کنید ( مانند تصویر زیر )

برای جدا کردن تاج میوه آناناس کافیست از یک نفر کمک بخواهید تا میوه را با دو دست خود گرفته و شما نیز تاج آن را بگیرید. حال کافیست دستان خود را در خلاف جهت یکدیگر بپیچانید و تاج آناناس را به طور کامل جدا کنید.

همچنین می توانید با یک چاقو تاج را از میوه برش دهید. (بهترین روش)

آموزش کاشت و پرورش آناناس در منزل

آموزش کاشت و پرورش آناناس در منزل

پس از جدا کردن تاج، 4 ردیف از برگ های پایینی را کنده، تاج را درون یک لیوان آب و در معرض نور خورشید قرار دهید. (آب لیوان را هر روز عوض کنید)

توجه داشته باشید که فقط قسمت ساقه و بدون برگ در آب قرار بگیرد.(حدود 1-2 سانتی متر کافیست)

همانطور که در تصویر بالا می بینید پس از گذشت چند روز، ریشه های انتهایی بزرگتر شده و تاج آناناس برای کاشتن در خاک آماده می شود.

یگ گلدان مناسب با ارتفاع حداقل 25 سانتی متر و پر شده با خاک مناسب را آماده کرده و تاج را به اندازه 4 سانتی متر درون خاک قرار دهید و سپس آن را آبیاری کنید.

حال باید گلدان آناناس را در یک جای پر نور، گرم و مرطوب قرار دهید تا پس از گذشت 3 الی 4 ماه ریشه ها قوی تر و بزرگتر شوند.

اگر شما خوش شناس و صبور باشید پس از دو تا سه سال آناناس شما گل داده و تبدیل به یک میوه خوشمزه برای شما می شود

خواص آناناس برای زخم

همانطور که قبلا گفته شده، آناناس حاوی مقدار زیادی بروملین است. این آنزیم از لخته شدن خون جلوگیری کرده و همچنین از تجمع خون در قسمت‌های مختلف بدن جلوگیری می‌نماید و پزشکان بر این باورند که برای کاهش کبودی و سیاهی پس از عمل بسیار موثر است .

بروملین موجود در آناناس به‌طور ناباورانه اقدام به سرعت بخشیدن به بهبود و بازسازی سلول‌های صدمه دیده و ترمیم زخم و جراحات وارده به بدن می‌کند. همچنین با افزایش جریان خون، نقش بسزایی در سرعت بهبود منطقه صدمه دیده دارد. به دلیل همین خواص آناناس در بهبود زخم است که افرادی که عمل جراحی داشته‌اند از کمپوت یا آناناس تازه استفاده می‌کنند.

خواص آناناس برای بانوان

آناناس به خاطر سرشار بودن از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی برای همه افراد مناسب است؛ اما به علت بالا بودن مقدار منگنز در آن، خواص آناناس برای بانوان و به‌خصوص بانوانی که دارای دردهای دوران قاعدگی هستند، بسیار مفید است. تحقیقات و بررسی‌ها نشان داده است، افرادی که دارای منیزیم بیشتری در بدن خود هستند، در برابر درد، آرامش و بردباری بیشتری دارند .

یکی دیگر از خواص آناناس برای بانوان این است که به تنظیم دوران قاعدگی کمک می‌کند. آناناس به‌خاطر ویتامین C و انواع ویتامین‌ها و آنتی اکسیدان‌هایی که دارد، در فعالیت تخمدان‌ها و افزایش احتمال بارداری موثر است.

برخی از پزشکان معتقدند با وجود خواص آناناس برای بانوان، به علت وجود بروملین در آناناس، بهتر است در سه ماهه اول بارداری مصرف آناناس ممنوع شود؛ اما در سه ماهه دوم و سوم می‌توان تا حدودی از آن استفاده کرد. اما این گفته تحت هیچ بررسی تحقیقاتی قرار نگرفته و تایید علمی ندارد.

خواص آناناس برای پوست و مو

آناناس به خاطر ویتامین‌های زیادی که دارد و همچنین دارا بودن مقدار زیادی آنتی اکسیدان و فیبر بالا، برای پوست بسیار مفید است و سبب درخشش مو و همچنین تقویت و ضخیم شدن مو می‌گردد. برای از بین بردن آکنه، مصرف آناناس پیشنهاد می‌گردد. همچنین از دیگر خواص آناناس برای پوست و مو، از بین بردن سیاهی دور چشم است که می‌توان مخلوط مقدار مساوی آناناس تازه و زردچوبه را تهیه کرده وبه‌عنوان ماسک آن برای دور چشم استفاده کرد. به خاطر وجود مقدار زیاد بروملین در آناناس، مصرف مرتب آن در کاهش کوپروز در پوست (مویرگ‌های ریز شبکه‌ای در سطح پوست) موثر است. آناناس حاوی پروتئین و آهن است که برای جلوگیری از ریزش مو، استحکام و تقویت مو و ضخیم شدن ساقه مو بسیار مفید است.

نکات نگهداری

دمای ایده آل : 18-30 درجه

آبیاری : در فصل های گرم هفته ای یکبار و فصل های سرد هر دو هفته یکبار

خاک مناسب : مخلوطی از خاک باغچه – کوکوپیت و خاک برگ با زهکشی قوی

نور : فراوان همراه با تابش حداقل 3-4 ساعت آفتاب مستقیم و ملایم

گلدان : حداقل 25 سانتی متر ارتفاع داشته باشد و کف گلدان که دارای چندین سوراخ می باشد را با سنگ ریزه یا پوکه های صنعتی سبک پر کنید تا آب اضافی گلدان هنگام آبیاری خارج شود

اگر در مناطق گرم و خشک زندگی می کنید هر هفته 3 بار برگ های آن را آب پاشی کنید

کود : هر ماه یک بار در فصل بهار و تابستان (پیشنهاد ما : کود NPK + هیومیک اسید را مخلوط کرده و سپس به اندازه نصف قاشق چای خوری از این مخلوط را در 2-3 لیتر آب ریخته و پس از نیم ساعت که کود در ظرف آب حل شد گیاه تان را به مقدار لازم آبیاری کنید. آب اضافی حاوی کود را می توانید برای آبیاری سایر گیاهان تان نیز استفاده کنید.)

از دادن کود بیش از اندازه یه گیاهان تان جدا خود داری کنید.

انار

انار درخت کوچکی است که ارتفاع آن حداکثر تا ۶ متر میرسد و در مناطق نیمه گرمسیری میروید. گلهای انار درشت به رنگ قرمز اناری ولی بی بو می باشد. میوه آن کروی با اندازه های مختلف دارای پوستی قرمز رنگ و یا زرد رنگ میباشد. روی هم رفته در حدود بیست نوع مختلف انار که شامل واریته های بسیار متنوعی میباشد در دنیا موجود است.

انار از گیاهان بومی ایران بشمار می آید، و امروزه به صورت وحشی در کلیه سواحل دریای شمال و نقاط استپی معتدل نظیر جنگلهای غرب در لرستان، کردستان، بختیاری و فارس میروید.

ایرانیان از حدود سه هزار سال پیش با کشت انار آشنائی داشتند و با کشت مداوم آن در نقاط مختلف و مساعد آنرا به صورت اهلی درآورده و با سلکسیونهای متعدد موفق به کشت ارقام پر محصول و مرغوب تجاری در کلیه مناطق از جمله در نواحی حاشیه کویر مرکزی ایران شدند.

به گونه ای که هم اکنون شهرهای مستقر در این مناطق از عمده ترین مراکز استقرار باغات انار میباشند.

به جز در مناطقی با زمستان سرد و طولانی، این درخت قابلیت سازگاری با آب و هوای مختلف که دارای بهاری آفتابی و تابستانی گرم باشند، را دارا میباشد.

این درخت نسبت به سرما شدیدا حساس بوده و در دمای کمتر از ۱۲- درجه سانتیگراد که بیش از دو روز استمرار یابد قسمت هوائی آن از بین رفته و در شرایط دمائی سردتر حتی ریشه درخت نیز آسیب دیده و از بین خواهد رفت.

از اینرو میباید قبل از احداث باغ انار نسبت به ارزیابی آب و هوائی منطقه اقدام نموده و از وضعیت دوره های سرمای زمستانه اطلاع حاصل کرد. بطور کلی میباید از احداث باغ انار در مناطقی که برودت هوایی کمتر از ۱۰- درجه سانتیگراد را به صورت طولانی در تناوب زمانی ۳۰ ساله تجربه کرده اند اجتناب نمود.

گرما و تابش شدید نیز موجب آفتاب سوختگی تنه و میوه درخت میشود از اینرو در مناطقی با آفتاب فراوان و تابستانی معتدل درختان انار شاداب تر و محصول آن مطلوبتر میباشد.

جهت جلوگیری از آفتاب سوختگی میوه انار باغات موجود از گذشته با تراکم زیاد کشت گردیده تا میوه درخت در سایه انداز شاخ و برگها از گزند آفتاب سوزان در امان باشد.این درخت رشد سریعی داشته و پاجوشها و تنه جوشهای فراوانی تولید میکند.

شاخه های این درخت دارای خارهای فراوان و تیز میباشد. به تجربه دیده شده درختان با خار فراوان محصول نازلتری تولید میکنند. به دلیل پاجوش فراوان در جوانی هرس این درخت و حذف پاجوشها باید از سال سوم به طور مستمر انجام گیرد. تا اسکلت اصلی درخت حفظ شود. درختان انار عمدتا به صورت چند تنه تربیت میشوند.

بگونه ای که همه جوانه ها و شاخه های جوان و پاجوشهای برآمده روی سه شاخه اصلی تنه درخت را بعد از سال چهارم به طور مرتب تا ارتفاع ۱ متری حذف مینمایند. با افزایش سن، تنه اصلی دیگر پاجوش تولید نخواهد کرد.

بر روی شاخه های انار پس از یک سالگی تا سال چهارم میخچه های تولید کننده میوه رشد میکنند، طول این میخچه ها متغیر و از یک تا ۲۰ سانتیمتر دیده شده است.

در تربیت و هرس درختان انار هم اکنون سعی در جلوگیری بر افزایش ارتفاع درختان و تربیت آنها تا ارتفاع حداکثر ۳ متر به جهت سهولت در برداشت محصول و افزایش سایه انداز درخت به منظور جلوگیری از آفتاب سوختگی میوه آن میباشد.

از اینرو رعایت تراکم کاشت (حداکثر ۸۰۰ درخت در هکتار) از الزامات باغداری نوین میباشد. جهت حفظ ارتفاع درخت سربرداری سالیانه پس از سال ششم الزامی است.

در مورد هرس و تربيت اكثر درختان پرورشي الگوهاي متعارف و علمي موجود ميباشد.

متاسفانه در مورد درختان انار الگوي متعارف و ثبت شده اي جهت تربيت و هرس آنها در دسترس نميباشد، با توجه به تجربه عملي ما و تبعيت از الگوي معماري ۱۰۰۰ درخت در هكتار، هرس و تربيت اسكلت درختان متاثر از اين نوع معماري خواهد بود.

انار درختي است كه در سالهاي اوليه پس از كاشت رشد سريعي داشته و در صورت برخورداري از شرائط مناسب از سال سوم به بار مينشيند.

توليد پاجوش فراوان از ويژگيهاي اين درخت است، مراقبت از فرم گيري صحيح اسكلت اين درخت در سالهاي اوليه و حذف مستمر پاجوشها و شاخه هاي نرم و سربرداري از درخت در سالهاي پس از بلوغ ، جهت ممانعت از رشد طولي درخت و توجه به آفتاب سوختگي محصول از نكات مهم در موضوع هرس درختان انار ميباشد.

هم اكنون در باغات قديمي درختان انار با ارتفاع ۵ متر و تاج گسترد ديده ميشود كه تراكم درخت در هكتار را به حدود ۶۰۰ درخت محدود كرده است،

در حاليكه ما از الگوي حدود ۱۰۰۰ درخت در فواصل ۲×۴ پيروي كرده و اين خود مستلزم اتخاذ نوعي از هرس و فرم دهي اسكلت درختان انار ميباشد، بگونه اي كه ضمن حفظ اسلوب صحيح و انتقال نور كافي به تاج درختان و رسيدن به عملكرد بهينه محصول، امكان تردد تراكتور در بين رديفها و انجام عمليات لازم ميسر باشد.

لذا قبل از هر كاري بايد تصوير روشني از اسكلت نهايي درخت و نحوه گسترش تاج درخت در فضاي بين رديفها و حداكثر ارتفاع مجاز درخت در ذهن داشته باشيد.

در باغداري نوين توجه به مكانيزاسيون و كاهش هزينه هاي كارگري از نكات اساسي در تربيت درختان است. واقعيت اين است كه در اقليم گرم ايران با شدت تابش بالا آفتاب سوختگي ميوه انار از معضلات داير در باغات انار ميباشد.

چاره اين معضل حفاظت از ميوه ها در سايه انداز شاخ و برگهاي درخت ميباشد. مسئله اي كه ضمن جلوگيري از تبخير آب موجود در ميوه از آفتاب سوختگي پوست آن نيز جلوگيري ميكند، تراكم بالاي درختان و فاصله كاشت نزديك آنها از عوامل كاهش اين خسارت ميباشد.

اما يك سوال اساسي در اينجا مطرح است كه چگونه باغات انار را طراحي و به چه شكلي اسكلت درختان را تربيت كنيم تا ضمن حفظ حداكثر پوشش ميوه ها بيشترين نور به تاج درخت وارد شده و همچنين امكان تردد تراكتور نيز در بين رديفها ميسر باشد؟

پيشنهاد ما استفاده از الگوي متقارن ستاره براي تربيت اسكلت درختان است. بهتر است تنه اصلي را روي يك تنه تربيت و از ارتفاع ۷۰ سانتي سه شاخه اصلي را با زاويه مناسب در مسير فضاي بين رديفها تربيت كنيد.

حفظ تقارن دو سويه اسكلت درختان در دو جهت از الزامات اين معماري ميباشد. براي روشن شدن مطلب به شكل روبرو دقت و به تقارن دو سويه آنها توجه كنيد.

ميتوانيد تنه اصلي درخت را بصورت سه شاخه تربيت كرده و با ايجاد زاويه مناسب شرايط رشد طولي درخت در سه جهت مناسب را فراهم كنيد.

ارتفاع تاج درخت نبايد بيش از سه متر باشد و شاخه هاي فرعي نبايد بيشتر از شعاع ۱.۵ متري درخت گسترش يابند.

اگر به شكل روبرو توجه كنيد متوجه ورود نو به تاج درخت از چند جهت مي شويد ضمن اينكه پوشش مناسب شاخ و برگ درخت و همپوشاني با درختان مجاور سطح سايه انداز مناسب براي حفاظت از ميوه ها را گسترش مي دهد.

عرض تراكتور باغي حدود ۱ متر ميباشد و در صورت گسترش تاج تا شعاع ۱.۵ متري فضاي لازم براي تردد آن فراهم مي ايد. نكته ظريف اينكه تاج درخت از ارتفاع ۱.۵ متر به بالا شكل گرفته و در ذيل فضاي درختان امكان تردد تسهيل ميگردد.

با سر برداري و هرس مستمر امكان گسترش تاج درخت به شعاع بيش از ۱.۵ متر و ارتفاع بيشتر از ۳ متر را ندهيد. زيرا موجب همپوشاني كامل و كاهش ورود نور به درخت ميگردد.

افزايش سطح سايه انداز بصورت كامل امر مطلوبي نيست، گرماي نهفته در خاك نيازمند جابجايي و تعادل است، بايد فضاي خالي بين درختان براي جابجايي اين هواي گرم باشد در غير اينصورت هواي گرم برخاسته از خاك در درون تاج درخت به دام افتاده و موجب افزايش تعرق درخت ميگردد.

درختان با ارتفاع زياد عملا برداشت محصول را با مشكل مواجه و عمليات بهورزي بر روي درخت را ناممكن ميسازند. هزينه هاي كارگري چيدن محصولات از درختان با ارتفاع زياد بعضا تا سه برابر شرائط عادي افزايش ميابد.

علاوه بر آن دوران چيدن و دپوي فله اي و سنتي محصول سرآمده و ميوه انار بايد با دقت چيده و درون بسته بندي مناسب روانه بازار يا سردخانه شود. اين موضوع لزوم جلوگيري از افزايش ارتفاع درخت را ضروري ميسازد حداكثر ارتفاع مقبول درختان انار در شرائط معماري نوين ۳ متر ميباشد.

حال كه تصوير روشني از اسكلت نهايي درختان در ذهن داريد زمان آن رسيده قيچي يا اره باغباني را به دست گرفته و نسبت به هرس و تريت اوليه نهال هاي كاشته شده اقدام كنيد.

نهال ها را تا سال سوم پس از كاشت به حال خود رها كنيد در اواسط تابستان يا پائيز كار هرس نهال هاي جوان را آغاز و بگونه اي عمل كنيد كه تا اواخر پائيز عمليات هرس و تربيت درختان به پايان رسيده باشد.

هرس درختان در فصل سرما آسيب پذيري درخت را افزايش و فرصت بازسازي درخت را محدود و بر عملكرد درخت در سال بعد اثر منفي دارد، پس قبل از شروع زمستان به كار هرس خاتمه دهيد.

شاخه هاي اضافي ميبايد از قسمت انتهايي و از محل اتصال به طوق ريشه حذف شود از اينرو ابتدا خاك اطراف درخت را كنار زده و محيط طوق درخت را تميز كنيد.

سپس شاخه اصلي درخت را با دقت انتخاب كنيد، اگر قصد تربيت تك تنه درخت را داريد شاخه اي را كه قسمت بالاي آن حداقل ۳ انشعاب فرعي وجود دارد انتخاب و بقيه شاخه ها را حذف كنيد.

درختان انار بيشتر بشكل چند تنه تربيت ميشوند اگر مايل به استفاده از اين فرم هستيد و يا ايجاد فرم تك تنه را مشكل ميبينيد، ابتدا سه شاخه اصلي را كه از زاويه مناسب نسبت به هم برخوردار هستند و از تقارن كامل با درختان هرس شده مجاور برخوردارند، انتخاب و بقيه شاخه ها را از محل طوق جدا كنيد.

تنه باقيمانده را از محل طوق ريشه تا محل انشعاب تاج بدقت از هرگونه جوانه برگ يا چوب تميز كنيد، توصيه ميشود براي اينكار از اره باغباني استفاده و براي جلوگيري از سبز شدن مجدد جوانه ها از محل برش، اره را كمي به داخل تنه فرو برده و جوانه ها را بصورت دل بر از محل شاخه جدا كنيد.

جدا كردن اينگونه تنه جوشها از محل تنه اصلي براي ساليان متوالي بايد ادامه يابد تا هيچكونه خللي ناشي از ايجاد شاخه هاي بر هم زننده فرم تنه بوجود نيايد.

پس از اتمام هرس درخت، خاك برداشته شده از دور طوق را برگردان كنيد و چوب بلندي را بعنوان قيم محكم در خاك فرو برده و توسط يكي از تركه هاي هرس شده، درخت را با قيم مهار كنيد. اين كار به جهت جلوگيري از شكستن شاخه ها در برابر باد ضرورت دارد

درختان هرس شده جهت حفظ اسكلت اوليه به مراقبت فراوان نياز دارند. با شروع بهار احتمالا پاجوشها و تنه جوشهاي فراواني از محلهاي برش در روي تنه اصلي رشد خواهد كرد در اوائل دوره رشد اين جوانه هاي تازه روئيده و نرم را از شاخه ها جدا كنيد تا توانايي درخت معطوف به رشد تنه اصلي شده و شكل اسكلت آن حفظ شود. شايد مجبور باشيد اين كار را در سال اول ۲ يا سه نوبت تكرار كنيد!

چاره اي نيست، پاجوش فراوان خصوصيت درخت انار است، مراقبت كنيد محل جوانه هاي بريده شده عامل طغيان شته نشود.

براي سال اول و دوم پس از هرس اسكلت حذف مستمر پاجوشها اجتناب ناپذير است اگر در اين مورد كوتاهي كنيد درخت خود را به شما تحميل خواهد كرد و وارث اسكلتي بد فرم و ناسازگار با طرح اوليه خواهيد شد.

در مورد تربيت اسكلت درخت جدي و پيگيرانه عمل كنيد، نتايج آنرا در سالهاي بعد خواهيد ديد.

مراقبت ساليانه از اسكلت درختان يكي از موضوعات اساسي در مديريت باغات انار ميباشد. توجه داشته باشيد اگر موفق به تربيت صحيح درختان نشويد با توجه به تراكم بالاي درختان و فواصل ۲ متري درختان در رديف احتمالا شاخه ها براي رسيدن به نور بيشتر بصورت عمودي رشد ميكنند.

تمركز درخت بر افزايش جوانه هاي چوبي عملا فرآيند زايش درخت را تحت تاثير قرار ميدهند توجه داشته باشيد شيره گياهي تمايل و گرايش زيادي به سرشاخه ها دارد و از اينرو نوك درختان همواره از فعال ترين قسمتهاي درخت محسوب ميشود. با رعايت موارد گفته شده و پيگيري مستمر هرس اسكلت شاخه ها را به مسير مناسب هدايت و اسكلت الگو را تثبيت كنيد.

براي رسيدن به فرم صحيح تربيت درختان بر اساس الگوي ستاره پيشنهاد شده، تمركز خود را بر تنك كردن مركز تاج درخت جهت رسيدن نور كافي و سربرداري ساليانه به منظور حفظ ارتفاع درخت و سبك كردن شاخه هاي جانبي جهت ممانعت از تراكم شاخه ها در فضاي درختان مجاور قرار دهيد.

نحوه هرس درختان و زمان مناسب بریدن شاخه های اضافه

اين درخت ضمن دريافت نور كافي از چند جهت پوشش مناسبي براي ميوه ها در سايه انداز شاخ و برگ ايجاد كرده است، اين درخت با توجه به هرس و رسيدگي مناسب نزديك به ۷۰ كيلو انار را در زير شاخ و برگ خود پنهان كرده است.

زاويه سه شاخه اصلي حدود ۴۵ درجه نسبت به افق است كه باعث افزايش فضاي بين رديفها به ۶ متر ميشود.

ترديد نداشته باشيد هرس كار ظريف و پيچيده اي است. براي افزايش توانايي خود در اين امر بايد دانسته هاي خود را در عمل به آزمون بگذاريد و مرحله به مرحله پيش برويد و تجربه فراوان بياموزيد تا نتيجه موثري از آن حاصل كنيد.

اكنون بهتر است دانسته هاي خود در مورد درخت انار و قسمتهاي مختلف آن ارتقاء دهيد.

در مورد هرس اين درخت بايد بانيد چه قسمتهايي از درخت را چه زماني و به چه صورت از درخت جدا كنيد، در واقع بايد بدانيد چه قسمتهايي بايد حتما از درخت جدا شده و چه اعضايي از درخت را نبايد به هيچ عنوان هرس كنيد. اين موضوع مستلزم شناخت دقيق و عيني اعضاء يك درخت انار ميباشد.

تنها در سه سال اول پس از هرس اوليه درختان بهتر است در اوائل بهار نسبت به جدا سازي پاجوشها و تنه جوشهاي سبز شده كه در اين مقطع از اعضاي نرم درخت محسوب ميشوند اقدام تا درخت اسلوب اصلي خود را حفظ كند.

پاجوش ها و تنه جوشها از اجزاء هستند كه بايد بطور مستمر از درخت حذف شوند.

در سه تا چهار سال پس از هرس اوليه بايد با مراقبت مستمر نسبت به حذف آنها اقدام كنيد، پاجوشها ممكن است در ساليان اوليه در طي يك دوره رشد چند بار بر روي درخت رويش كنند.

شما نيز ميبايد بطور مستمر آنها را حذف كنيد مسامحه در اين مورد بر رشد اسكلت اوليه اثر منفي داشته، فرم و اسكلت درخت را بر هم ميزند.

همراه با بلوغ درخت از سال ششم به بعد رويش پاجوشها كمتر شده و در نهايت قطع ميگردد. تنه اصلي درخت تا ارتفاع حدود ۷۰ سانتيمتري بايد از هر گونه تنه جوش پاك شود تا هيچ انشعاب جديدي پائينتر از محل سه شاخه اصلي درخت رويش نكند.

كندهاي نابجاي داخل تاج از ديگر اجزاء است كه براي حفظ اسكلت درخت ميبايد حذف شوند.

پس از هرس اوليه و فرم گيري درخت شاخه هايي در وسط تاج يا در مسير نابجا رويش كرده و بهر دليل ماندگار شده اند بگونه اي كه در صورت عدم حذف خود تبديل به شاخه اصلي شده و فرم الگو را بهم ميزنند.

حذف اين تنه هاي نابجا براي مراقبت از الگوي نهايي لازم بوده در غير اينصورت ساختار درخت تغيير كرده و تاج درخت كروي ميگردد و قابليت نفوذ نور به تاج درخت محدود ميشود.

نركها شاخه هاي چوبي هستند كه بصورت عمود از روي شاخه هاي فرعي رشد ميكنند.

اين شاخه هاي چوبي فاقد جوانه گل بوده و باروري ندارند. از آنجا كه جوانه گل انار بر روي شاخه هاي يك تا چهار سال ميرويند

با دقت در شاخه هاي فرعي عمودي كه فاقد گل ميباشند ميتوان نركها را شناسايي و حذف نمود اواسط تابستان و پس از تكميل گل دوم بهترين موقع براي شناسايي نركها و حذف آنها ميباشد.

شناسايي شاخه هاي نرك و حذف آنها به دقت ويژه اي نياز دارد اينگونه شاخه ها اصولا باروري بسيار ضعيفي داشته و در عوض بسرعت رشد و از تاج درخت خرج ميشوند. يكسال پس از رشد اين نركها بهترين زمان شناسايي و حذف آنهاست در صورت تاخير شاخه هاي فرعي منشعب شده از اين نركها افزايش يافته و كار حذف آن و هرس درخت را مشكل ميكند.

توجه داشته باشيد گسترش شاخه هاي نرك و شاخه هاي فرعي آن عملا بر قابليت باروري درخت تاثير سو دارد. استفاده از نرك براي قلمه گيري نيز منجر به تولد درختي افراشته و با باروري ضعيف خواهد شد درختان نابارور معروف به درخت نرك انار محصول همين نوع قلمه ها ميباشند.

ميخچه ها محل تشكيل گل و نهايتا ميوه درخت ميباشد. طول ميخچه ها حدود ۱ تا ۲۰ سانتيمتر بوده و جوانه هاي گل بصورت منفرد، مزدوج و يا فراهم بر روي اين شاخه هاي باريك رشد ميكنند.

ميخچه ها را به هيچ عنوان نبايد هرس نمود احتمال باردهي ميوه بر روي ميخچه ها تا سال سوم پس از رويش وجود دارد.

جوانه هاي انتهايي از اجزاء ديگر درخت بوده كه در كار هرس اهميت اساسي دارد. جوانه هاي انتهايي فعاليت زيادي دارد و بسته به غلظت شيره گياهي رفتار متفاوتي از خود بروز ميدهند. در شرائط غلظت حداكثري اين جوانه ها تبديل به جوانه چوب شده سرشاخه ها توليد ميكند و در شرائط غلظت متوسط توليد جوانه برگ و يا ميخچه هاي بار دهنده ميكند.

و در شرائط غلظت ضعيف شيره گياهي بصورت تركه هاي لخت و باريك و نيمه خشك بر روي درخت باقي ميماند كه در فرآيند هرس باردهي بايد از روي درخت حذف شوند. مصرف فراوان كودهاي ازته در اوائل دوره رشد افزايش غلظت شيره را بدنبال داشته و نهايتا رشد فراوان سر شاخه ها و خشبي شدن آن و نهايتا كاهش گلدهي را در پي خواهد داشت.

هرس تابستانه يا هرس سبز يا همان هرس باردهي به منظور هدايت درخت براي توليد جوانه هاي جانبي و رويش جوانه گل و برگ بروي آنها در اواسط تابستان انجام ميشود. اين نوع هرس از اوائل مرداد ماه و پس از كامل شدن گلهاي دوم انار آغاز و ميتواند تا اواخر پائيز ادامه يابد. در اين هرس علاوه بر حذف پاجوشها، تنه جوشها، نركها، شاخه هاي خشك شده و بيمار، نسبت به قطع سرشاخه هاي چوبي و حذف جوانه انتهايي اقدام ميكنند. افزايش رشد جوانه هاي جانبي در ذيل نقطه قطع شده و تحريك درخت به توليد جوانه جانبي جديد از نتايج اين هرس ميباشد. به اين عمل در اصطلاح دستك سازي ميگويند.

امروزه آگاهیِ روزافزون در موردِ ارزش تغذیه‌ای انار و بالا بودنِ میزانِ آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌هایِ B5 و C در این میوه، موجبِ افزایشِ تقاضایِ این میوه پُر طرفدار شده است. در مصارفِ تجاری، این گیاه از طریقِ قلمه‌هایی از چوبِ نرم و چوبِ سختِ آن تکثیر می‌شود، تا از تفاوت‌هایِ ژنتیکی جلوگیری شود که در گیاهانی به وجود می آید که از بذر رشد کرده اند. با این وجود انار به آسانی از طریقِ دانه‌هایِ آن رشد می‌کند؛ البته گیاهانی که از دانه این گیاه رشد می‌کنند (در برابرِ گیاهانی که قلمه زده می‌شوند)، ممکن است کیفیتِ گیاهِ مادر را حفظ نکنند. انار برایِ تولیدِ میوه به گرده افشانی میانِ دو جنسِ گیاه نیاز ندارد. ممکن است 1 تا 5 سال طول بکشد تا گیاه به طورِ مداوم میوه بدهد.

جوانه‌زنیِ دانه‌هایِ انار

با وجودِ اینکه دانه‌هایِ انار حتی زمانی که بدون مراقبتِ خاصی رویِ سطحِ خاکِ نمناک و پوک بیفتند نیز جوانه می‌زنند، در اینجا راهکار‌هایی را که می‌توانند به جوانه زنیِ بهتر آن‌ها کمک کنند، ارائه می‌دهیم.

ابتدا دانه‌ها را تمیز کنید و سپس اجازه دهید که برایِ یک یا دو ساعت خشک شوند. سپس داخلِ یک سینی، خاکِ پوک و مرطوب بریزید و دانه‌ها را با فاصله ۲ تا ۳ سانتیمتری از هم رویِ سطحِ خاک قرار دهید و آن‌ها را به آرامی و با میزانِ بسیار کمی با خاکِ پوک بپوشانید. سپس سینی را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید و آن را در مکانی گرم، با دمایِ ۳۸ تا ۵۳ درجه سانتی‌گراد، نگه دارید. جوانه زنی ظرفِ ۱۰ تا ۳۰ روز صورت می‌گیرد.

پرورشِ گیاه یا نهال انار

دانه‌هایِ انار برایِ رشدِ ایده‌آل به نورِ خوب نیاز دارند. اگر این گیاه را در داخلِ خانه رشد می‌دهید، فراهم کردنِ نور و لامپ هایِ فلورسنت می‌تواند به شکوفا شدن و رشدِ گیاه‌تان کمک کند. رشدِ ریشه گیاهِ انار بسیار قدرتمند و پُر توان است، بنابراین پس از مدتی که ریشه گیاه‌تان گلدان را پُر کرد، باید گلدانِ گیاه را عوض کرده و آن را به گلدان و یا جعبه خاکِ بزرگتری منتقل کنید. به گیاهِ کوچکِ انار تقویت کننده یا کود ندهید.

  هرس کردن انار

با وجود اینکه انار می‌تواند با موفقیت در گلدان‌ها و جعبه‌های خاک نیز رشد کند، در صورتی که پس از سالِ اول به طورِ مستقیم در باغ کاشته شود، زود‌تر و بهتر میوه خواهد داد. نهال‌هایِ انار را با فاصله ۴ متر از یکدیگر بکارید. به دلیلِ اینکه گیاهِ انار به طورِ طبیعی به صورتِ پُر پُشت و نامنظم رشد می‌کند، برایِ میوه دهیِ بیشتر و بهتر به هرس کردنِ اصولی نیاز خواهد داشت. این کار را از کوتاه کردنِ گیاه به اندازه ۶۰ تا ۷۵ سانتی‌متر از ارتفاعِ آن آغاز کنید. به گیاه اجازه دهید تا شاخه بدهد و سپس آن‌ها را هرس کنید تا شاخه را تقویت کنید. گیاهِ انار زیر شاخه‌هایِ زیادی را تولید می‌کند که از ریشه رشد کرده و فضا را اشغال می‌کنند و باید هرس شوند. در مدتِ ۳ سالِ اولِ رشدِ گیاه، به آرامی تمامِ زیر شاخه‌ها را هرس کنید تا رشدِ شاخه هایِ جدید را در اطرافِ گیاه‌تان تقویت کنید.

کود دادن به گیاه انار

گیاه انار در طولِ اولین سالِ رشدِ خود، به کوددهی و تقویت‌کننده‌ها نیازی ندارد. تقویتِ بیش از اندازه گیاه انار، به خصوص در ۳ تا ۵ سالِ اول، می‌تواند منجر به کاهشِ میوه‌دهی شود.

در سالِ دوم پس از فصلِ برداشت و دوباره در اولین نشانه شکوفه دهی، می‌توانید از یک کودِ ۸-۸-۸ (که حاویِ ۸% نیتروژن، ۸% فسفوریک اسید و ۸% پتاسیم باشد) استفاده کنید.

پرورش انار

با وجودِ اینکه انار شرایطِ بسیار مختلفی، مانندِ خاکِ ضعیف، خشکی و یخبندان هایِ کوتاه مدت را تحمل می‌کند، این وضعیت‌ها می‌توانند بر توانِ تولیدِ میوه این گیاه تأثیر بگذارند.

درختِ انار بهترین نتیجه را زمانی می‌دهد که به طورِ مرتب آبیاری شده و در برابرِ یخبندان محافظت شود. در مناطقی با آب و هوایِ سرد‌تر، می‌توان با کاشتِ این درخت در مقابلِ دیواری آفتاب‌گیر، میوه‌دهیِ آن را افزایش داد.

درختِ انار در مقابلِ هجومِ حشراتی که پروانه انار نامیده می‌شوند، آسیب پذیر است؛ این پروانه رویِ گل‌ها و کاسه‌گل تخم‌گذاری می‌کند؛ پس از آن کرم‌هایِ از تخم در آمده، راهِ خود را به داخلِ میوه باز می‌کنند. در هند، میوه‌هایِ در حالِ رشد را با کیسه‌هایِ کاغذی یا پلاستیکی می‌پوشانند تا آن‌ها را از خطرِ حشراتِ نفوذکننده به داخلِ میوه، پرندگان و جوندگان، مصون نگه دارند.

بسته به نوعِ گیاه، میوه‌ها حدوداً ۶ ماه پس از شکوفه‌دهی رسیده می‌شوند. میوه را تنها هنگامی که کاملاً رسیده است برداشت کنید، زیرا انارِ جدا شده از شاخه، نمی‌تواند مانندِ برخی از میوه هایِ دیگر، پس از چیده شدن رسیده شود. انار هایِ رسیده هنگامِ افتادن صدایِ آهن مانندی می‌دهند.

پس از برداشت محصول در اواسط پائيز و شروع خزان درخت زمان مناسب تا قبل از سرد شدن هوا براي انجام هرس فرم يا همان هرس سياه را در اختيار داريد. تاكيد ما اين است كه اين هرس را حتما تا قبل از بخواب رفتن كامل درخت به اتمام برسانيد. در هرس فرم نيازمند سربرداري و كاهش قابل ملاحظه حجم درخت ميباشيد از اينرو انتقال اين هرس به اواسط زمستان و همزمان با شروع فعاليت درخت بر رفتار آن اثر معكوس گذاشته و باردهي سال آتي را تحت تاثير قرار ميدهد. پس هرس فرم را تا شروع زمستان تكميل كنيد و اجازه دهيد درخت فرصت ترميم و سازگاري با فرم جديد را داشته باشد.

در زمان هرس سياه ضمن حذف همه موارد قابل حذف از روي درخت تاكيد بر حفظ اسكلت اصلي و مراقبت از ارتفاع مناسب درخت است. حذف كننده هاي نابجا درون تاج و كننده هاي جانبي نابجا از موارد اصلي جهت حفظ اسلوب درخت ميباشد. استفاده از ابزار مناسب در اين خصوص بر خزينه ها و زمان عمليات اثر گذار ميباشد، قيچي هاي تلسكوپي پنوماتيك جديد توان قطع شاخه هاي كلفت انار را با استفاده از توان الكتريكي در ارتفاع زياد دارد.

در مورد حذف جوانه انتهايي دقت ويژه داشته باشيد. چنانچه قصد كنترل ارتفاع درخت از طريق سربرداري سراسري را در زمان هرس فرم داريد، حذف جوانه هاي انتهايي و جوانه هاي چوبي در هرس تابستانه را به شاخ هايي كه در هرس فرم حذف نميشوند محدود نمائيد.

هرس يك امر كاملا حرفه اي است و به تجربه فراوان نياز دارد. هم اكنون در مناطق هرس كاري تيم هاي هرس عموما غير حرفه اي و متشكل از كارگران متفرقه دست به كار هرس گروهي درختان در مقاطع تابستان و زمستان ميباشند. اين رويه هرچند خود يك گامي به جلو محسوب ميشود لاكن به جهت عدم شناخت علمي از موضوع هرس و فقدان يك سيستم تخصصي، درصد خطاي عمليات اين گروهها بالا بوده و باغداران اطمينان چنداني به عملكرد اين گروهها ندارند.

از اينرو به جهت كوچكي عمده باغات انار كشور هرس بمرور توسط مالكين انجام و تجربه ايشان عموما در محدوده باغات شخصي محدود و متمركز ميباشد. توصيه ما اين است كه خود در مورد هرس بياموزيد و تجربه كنيد و در مورد واگذاري كار هرس به ديگران بسيار حساس بوده و در موقع عمليات خود بر كار اين افراد نظارت كنيد.

کاشت انار

احداث باغ انار به مقدماتی نظیر تسطیح و آماده سازی اراضی، معماری باغ، تهیه نهال و قلمه معتبر، مشخص کردن نحوه آبیاری باغات و منابع آب مورد نیاز و موارد متنابه دیگر نیاز دارد. قبل از ورود به بحث ذکر این نکته لازم است که اطلاعات زیر در تشریح خصوصیات لازم برای احداث باغات انار مبتنی برای تجارب عملی و رعایت نکات کارشناسی و اصول باغداری نوین بنا گردیده و قصد ما صرفا تکرار تجربیات باغداران در چگونگی احداث این باغات نمیباشد. از این رو موارد ذیل بعنوان پیش نیازهای ضروری جهت احداث این باغات به منظور رسیدن به حداکثر تولید و بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک و تولید با کیفیت رقابتی می باشد. احداث باغ انار در اقلیم مناسب و برخورداری از خاک مطلوب متناسب با موارد یاد شده در این خصوص اولین ضرورت جهت رسیدن به تولید حداکثری میباشد.

افات انار

مانند سایر درختان، انار نیز مورد هجوم آفات خاص خود میباشد. علی رغم خسارات قابل توجه این آفات، باغات انار ایران از مبارزه شیمیایی مصون مانده و باغداران با توجه به تجربه عملی نسبت به رفتار و نوع خسارات آفات مختلف از روشهای غیر تهاجمی و ارگانیک در برخورد با آنها بهره میگیرند. با تلاش درخور کارشناسان عمده ترین آفات باغات انار ایران بقرار ذیل شناسایی شده اند:

کرم گلوگاه انار

کرم به

شته انار

سوسک چوبخوار انار

سوسک پرچم خوار انار

پروانه گلخوار انار

کرم سفید ریشه انار

روش های ازدیاد انار

انار را می توان بوسیله بذر که به سرعت جوانه می زند تکثیر کرد. اما برای جلوگیری از تفرق صفات و بدست آوردن درختان شبیه به درخت مادر برای ازدیاد انار از تکثیر به روش رویشی استفاده می شود. برای تکثیر رویشی انار می توان در بهار از قلمه های چوب سخت و در تابستان از قلمه های چوب نرم به طول ۵۰-۲۵ سانتیمتر استفاده کرد. استفاده از روش خوابانیدن هوایی نیز برای تکثیر انار ممکن است. پیوند زدن در انار عملیات باغی رایجی نیست.

شرایط اب و هوایی رشد انار

درخت انار ميوه اي است گرمسيري تا نيمه گرمسيري كه در نواحي ساحلي و مرطوب به صورت درخت هميشه سبز مي باشد ولي در نواحي خشك با زمستانهاي سخت،بصورت درخت خزان دار است. درخت انار بطور طبيعي در دامنه وسيعي از شرايط آب و هوايي رشد مي كند و به انواع خاكها سازگاري نشان مي دهد. گسترش سراسري درختان انار در كشور، به جز استان همدان، گواه بر اين ادعاست. اما بيشترين سطح زير كشت و توليد اقتصادي انار متعلق به مناطق حاشيه ي كوير، با تابستان هاي گرم

وخشك مي باشد.انار در محدوده ۴۱ درجه عرض شمالي و جنوبي گسترش دارد. حداكثر تا ارتفاع ۱۶۰۰متري از سطح دريا رشد مي كند و نياز سرمايي آن با ۲۰۰ تا ۴۰۰ درجه حرارت بين صفرتا ۷ درجه سانتيگراد تأمين مي گردد.

درخت انار به سرما حساس است و از سرماهاي

پايين تر از ۱۵ – درجه سانتيگراد در زمستان به شدت خسارت مي بيند، به طوريكه اناركاران مجبور به كف بر كردن درختان انار مي شوند. درختان مسن و انارهاي شيرين به سرما حساس ترند. سرماي بهاره هم موجب ازبين رفتن گل، برگ و سرشاخه هاي جوان انار م يگردد. گرماهاي شديد (بالاتر از ۴۰ درجه سانتيگراد) نيز باعث خسارت به ميوه ودرخت انار مي شود. به منظوركاهش اثرات شرايط نامساعد محيطي، از جمله سرما، گرماو نور شديد، در مناطق حاشيه كوير مي توان با انتخاب ارقام مقاوم و نيز رعايت پاره اي از مسائل زراعي از جمله انتخاب صحيح محل احداث باغ، هرس مناسب، جهت درست كاشت و مديريت منطقي علفهاي هرز، ميزان خسارت را تقليل داد. شيب هاي شمالي وكاشت انار در دامنه ارتفاعات هم خطر سرما را كم مي كند. برعكس كاشت درخت درنوك تپه ها و يا قعر دره ها و همچنين كاشت درخت در شيب هاي رو به جنوب خطر سرما و ي خزدگي را افزايش م بدهد.

نیاز های اساسی انار

آب (نياز آبي، كيفيت آب و ميزان آب مصرفي در باغهاي انار(آب از جمله عوامل مؤثر در توليد اقتصادي انار محسوب مي گردد. هرچند درخت انار به شرايط كم آبي مقاوم است و شواهد نشان ميدهد، حتي باغ هايي كه چند سال آبياري نشده اند، بعد از آبياري، مجدداً شروع به رشد نموده و پاجوش هاي زيادي توليد مي كنند و با تربيت اين پاجوش ها مي توان بار ديگر آنرا به يك باغ پرمحصول و اقتصادي تبديل نمود. با اينحال كميت و كيفيت آب براي درختان انار عامل تعيين كننده در ميزان  عملكرد وكيفيت ميوه و حتي مديريت آفات آن مي باشد.

براي انار بسيار )ds/m( كمتر از 2 دس يزيمنس بر متر )Ec( آبهاي با هدايت الكتريكي مناسب است. اما تحت شرايط خاص از جمله در اختيار داشتن آب كافي، مناسب بودن بافت و عمق خاك و داشتن زهكش، مي توان با مديريت خوب، از آبهاي با هدايت الكتريكي تا ۵ دس يزيمنس بر متر نيز استفاده نمود. شور يهاي بالاتر باعث افت شديد كمي و كيفي محصول و افزايش حساسيت درخت در مقابل استرس هاي محيطي مي گردد.ميزان آب مورد نياز انار در استان يزد حدود ۱۱۰۰۰ متر مكعب در هكتار برآورد شد ه است. بر اساس تحقيق ديگري در اصفهان ميزان آب مصرفي در روش آبياري سطحي(غرقابي) حدود ۲۲۰۰۰ تا ۲۶۰۰۰ متر مكعب و در روش آبياري قطر هاي ۷۵۰۰ تا ۱۳۰۰۰ متر مكعب درهكتار متغير بوده است.اين آزمايش و پار هاي تحقيقات ديگر توصيه بر استفاده از روش آبياري قطر هاي دارد. در اين روش علاوه بر افزايش راندمان آبياري و صرف هجويي ۵۰ تا44  درصد افزايش يافته است. به علاوه / ۶۰ درصدي آب مصرفي، عملكرد نيز بين ۲۱ تا ۵ هيچگونه شوك يا تنش رطوبتي ناشي از تغيير سيستم آبياري درختان مورد آزمايش) ۱۰ تا16  ساله( از روش سطحي به قطر هاي مشاهد ه نشد ه است.

خاك مناسب براي احداث باغ انار

از جمله ي ويژگيهاي با ارزش درخت انار، انعطاف پذيري آن نسبت به انواع خاكها وتحمل كم آب ي و شور ي آب و خاك مي باشد. انار را مي توان در انواع خاك ها از شني تا رسي و حتي اراضي شور كشت كرد، اما درخت انار براي رشد مطلوب، به خاكي با زهكشي خوب و بافت متوسط رسي احتياج دارد. خاكهاي با بافت شني- رسي مناسب ترين خاك كمتر از 2 دس يزيمنس )Ec( براي توليد انار م يباشند. بافت لوم و هدايت الكتريكي1 متري / بر متر حد مطلوب براي خاك باغ انار م يباشد. ريشه ي درخت انار تا عمق 5-20 زمين نفوذ ميكند و قدرت ريشه زايي آنها بالاست ولي حداكثر ريشه ها در عمق ۵ سانتيمتري قرار دارند. شخم سالانه و مصرف كودهاي دامي در بهبود شرايط فيزيكي،تهويه بهتر خاك، گسترش ريشه و افزايش كمي و كيفي ميوه بسيار مؤثر است.

به تجربه ثابت شده است كه باغ هاي قديمي انار براي احداث باغ نو مناسب نيست.ميزان گيرايي قلمه و نهال انار و رشد و نمو بعدي آن در اين اراضي بسيار پايين است.استقرار تعداد زيادي از بيمارگرهاي خاكزي، مثل نماتدها، مي تواند يكي از دلايل آن

باشد. براي نوسازي و اصلاح اين گونه باغ ها مي توان از روش كفبري تدريجي )درصورتيكه ارقام آن مناسب باشند( و از روش سربرداري و پيوند براي اصلاح ارقام نامرغوب استفاده كرد. به هر حال توصيه ميشود، حتي الامكان از باغ هاي قديمي براي احداث باغ جديداستفاده نشود و در صورت الزام، بعد از پاكسازي باغ قديمي، زمين براي چند سال به حالت آيش گذاشته شود و يا به كشت غلات اختصاص يابد و سپس اقدام به احداث باغ جديد گردد. اصولاً درخت انار به نور كافي نياز دارد و درختاني كه در زير درختان بزرگ تر قرارم بگيرند، فاقد توليد مناسب ميباشند. معمولاً شاخه هايي كه فضاي آزادتري داشته و ازنور كافي برخوردارند، گل و ميوه بيشتري توليد مي كنند. به همین دليل توصیه میشودکه درختان انار در محل نور گیر و با فاصله مناسب كاشته شوند.

عمليات احداث باغ انار

آماده سازي زمين اصلي

قبل از انجام هر اقدامي لازم است با مطالعات خاكشناسي و بررسي پروفيل خاك محل احداث باغ، از عدم وجود لايه هاي غيرقابل نفوذ اطمينان حاصل نمود. در صورت مشاهده چنين لايه اي ابتدا بايد، با نظر كارشناس، نسبت به شكستن آن اقدام گردد.

چنانچه قبلاً نيز اشاره شد باغ هاي قديمي براي احداث باغ جديد انار مناسب نيست.آماده سازي بستر كاشت باغ انار به يكي از سه روش زير انجام ميشود:

شخم تمام زمين باغ با لدر به عمق حدود يك متر. كاري كه در قديم در مناطقي مثل استان يزد تحت عنوان احياء باغ بوسيله شخم عميق(شخم دوبيل) مرسوم بوده50 سانتيمتر با بيل شخم – است. در اين روش زمين محل احداث باغ را به عمق حدود ۶۰

عميق زده و در هر رديف شخم مقداري از ضايعات كشتارگاهي، مثل شاخ و استخوان مي ريختند. اين مواد در سالهاي بعد تجزيه و بتدريج در اختيار درخت قرار مي گرفت.

استفاده از اين دانش بومي مي تواند با اصلاحاتي در احداث باغات جديد بكار گرفته شود. بديهي است در اين روش، بدليل نرم شدن تمام سطح باغ، گسترش ريشه درخت راحت ترانجام شده و سرعت رشد آن بهتر خواهد بود. شخم محل رديفهاي كاشت بصورت نواري به عرض و عمق حدود يك مترو اصلاح خاك آن در محل غرس نهال ×۱× -۳ كندن چاله به ابعاد 1-40 تن كود دامي – توصيه ميشود در هر هكتار زمين محل احداث باغ انار حدود ۵0

300 كيلوگرم از هريك از كودهاي فسفره و پتاسه و به همين ميزان – پوسيده و مقدار ۴۰۰

كودهاي گوگرد ي با خاك محل كاشت درخت مخلوط گردد.

هرس

هرس در درختان انار يكي از مهمترين عواملي است كه جهت افزايش عملكرد و توليد ميوه مرغوب و با كيفيت صورت ميگيرد. هرس در درختان انار يك عمل ضروري و مستمرميباشد. زيرا انار داراي رشد رويشي شديد بوده و پاجوش و تن هجوش زياد توليد ميكند ودر صورت عدم هرس، ظرف مدت كوتاهي به حالت انبوه و پرپشت درآمده و محصول آن ازجهت كمي وكيفي شديداً كاهش مي يابد. در عين حال هرس درختان انار به تجربه كافي نيازدارد. عدم توجه به شرايط اقليمي منطقه و هرس غيرفني و شديد باعث آفتا بسوختگي ميوه و خشكيدگي تنه و شاخه هاي در معرض تابش مستقيم آفتاب ميگردد.

بطور كلي دو نوع هرس شامل هرس فرم(تربيت) و هرس باردهي در درختان انار انجام مي گيرد.

هرس فرم (هرس تربيت)

هرس فرم يا شكل دهي در سالهاي اوليه كاشت نهال انجام ميشود و خود شامل دو

نوع ميباشد:

هرس فرم پاكوتاه (بوته اي )

۳۰ سانتيمتر مي باشد. – در اين نوع هرس درخت داراي يك تنه كوتاه به ارتفاع ۴۰

۳۰ سانتيمتر قطع مي كنند و روي تنه – بدين منظور نهال را به هنگام كاشت از ارتفاع ۴۰

كوتاه باقيمانده، از بين شاخه هاي سبز شده دو شاخه انتخاب و بقيه را حذف مي كنند. درسال دوم شاخه هاي انتخابي سال قبل را از۳۰ سانتيمتري قطع مي كنند. سپس رويهريك از اين شاخه ها، از بين شاخه هاي جديد دو شاخه انتخاب مي شود. در سالسوم، شاخه هاي جديد را مثل سال قبل به اندازه ۳۰ سانتيمتر نگهداشته و بقيه را قطع مي كنيم. سپس روي هر كدام سه

شاخه تازه و قوي نگه داشته و بقيه را حذف مي كنند. روي شاخه هاي انتخابي نيز حدود دو سوم طول شاخه را باقي گذاشته و بقيه قطع مي گردد. بدين ترتيب در پايان سال سوم روي هر درخت ۱۲ شاخه خواهيم داشت.

هرس فرم پابلند

در هرس پابلند درخت داراي يك تنه خواهد بود. در اين نوع هرس نهال را بعد از50 سانتيمتري قطع و در سال بعد از بين شاخه هاي فرعي رشدكرده، – كاشت از ارتفاع ۶۰يك شاخه قوي واقع در بالاي تنه دو ساله را نگه داشته و بقيه را حذف مي كنيم.از سانتيمتر نگه – اين شاخه نيز حدود ۸۰داشته و بقيه قطع مي گردد. در سال سوم۴-۵ شاخه قوي و سالم در جهات مختلف

و با زاويه باز نسبت به تنه باقي گذاشته و بقيه را حذف مي كنند. روي شاخه هاي انتخابي هم حدود دو سوم طول را نگهداشته و بقيه را قطع مي كنيم.هرچند هرس نوع پابلند براي استفاده از تراكتور و ادوات مكانيزه مناسب است،ولي بدليل سخت شدن عمليات هرس باردهي و برداشت محصول، كمتر مورد استقبال اناركاران قرار گرفته است.

هرس باردهي

هرس باردهي يك عمليات ضروري و مستمر در با غهاي انار است و خود شامل هرس سياه(زمستانه) و ديگري هرس سبز(هرس تابستانه) مي باشد.

تکثیر و نگهداری درخت انار در گلدان

انار گیاهی بسیار دلربا و خاص است که به خاطر گل های زیبا و میوه های خوشرنگ و خوشمزه اش طرفداران زیادی دارد . انار یکی از بهترین درختان میوه است و ساده ترین درخت برای کاشت در گلدان ها است اما مشکلی که وجود دارد این است که درخت انار هنگامی که بالغ میشود ارتفاع آن به حدود ۹ متر میرسد که مسلما این حد برای محیط خانه بسیار زیاد است.

اما نگران نباشید، زیرا میتوانید از درخت انار پا کوتاه استفاده کنید که ارتفاع و وسعت آن به 50 تا 120 سانتیمتر میرسد( انار پا کوتاه درخت زینتی است که میوه های آن کوچک و ترش بوده و مملو از دانه می باشند ) و یا اینکه از گونه ی Beautiful استفاده کنید که شامل انارهای گل دار تزئینی می شود و یا اناری معمولی بکارید و آن را با هرس کوچک نگه دارید. در این بخش از نمناک شما را با طریقه کاشت و نگهداری درخت انار در گلدان آشنا می کنیم.

آبیاری درخت انار

گیاه بالغ انار به بی آبی مقاوم می شود اما گیاهان جوان برای رشد و شادابی خود به آب فراوانی نیاز دارند. نیاز آب درخت انار به سایز گلدان، تراکم خاک، دما و باد، بستگی دارد و باید به طور مرتب آبیاری شود. در فصل تابستان که آفتاب شدید است و دمای هوا بالا است گیاه به آبیاری هر روزه و یا ۲ بار در روز احتیاج دارد و خاک گیاه باید نسبتا مرطوب بماند.

نور برای درخت انار

برای رشد و حفظ شادابی درخت انار به نور خورشید نیاز دارد. پس گلدان را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار دهید. این گیاه قادر به تحمل اندکی سایه نیز می باشد.

خاک درخت انار

بهترین خاک برای پرورش انار خاک قلیایی با زهکشی خوب و پر از مواد غذایی ارگانیک است که pH آن برابر با 7.5 باشد. از آنجایی که بیشتر بسترهای کشت pH خنثی دارند، میتوانید برای اصلاح اسیدیته خاک، مقدار کمی پودر آهک یا سنگ آهک به خاک اضافه کنید و با آن ترکیب کنید.

یکی از فاکتورهایی که برای خاک آن حتما باید در نظر گرفته شود، زهکشی خوب است. اگر آب به مدت زیاد در خاک بماند و خاک خیس باشد، گیاه آسیب می بیند پس مطمئن شوید که گلدانی که برای کاشت انار انتخاب کرده اید سوراخ های زهکش باز و به اندازه کافی دارد. اگر زهکش ها کافی نبود، خودتان تعدادی سوراخ به کف گلدان اضافه کنید.

کود دهی درخت انار

درخت انار نیز مانند اکثر درختان ،به کود دهی منظم احتیاج دارد. بعد از اینکه انار را در گلدان کاشتید از کودهای ارگانیکی استفاده کنید که مواد غذایی را به تدریج در خاک آزاد می کنند و در اختیار گیاه می گذارند. در طول فصل رشد با کودهای مایع رقیق ارگانیک چند هفته یک بار گیاه را تغذیه کنید.

هرس درخت انار

در سال های ابتدایی کاشت انار ، به دلیل اینکه گیاه مقدار زیادی شاخ و برگ تولید می کند ، هرس آن بسیار مهم در بهار شاخه های مرده را از گیاه جدا کنید. گیاه در سال های بعدی نیاز به هرس شدید ندارد و فقط باید شاخسار مرده را از آن جدا کرد.

قبل از هرس شکل نهایی درخت را در ذهن مجسم کنید و آنگونه که در نمناک می خوانید تعدادی از شاخ و برگ گیاه را که می خواهید ، بگذارید روی گیاه باقی بمانند و بقیه را هرس کنید. گاهی درخت شروع به تولید زیر شاخه (شاخه هایی که از بن درخت می رویند و انرژی آن را می گیرند) می کندکه باید این زیر شاخه ها هم هرس شوند.

چیدن میوه های درخت انار

در سال پنجم درخت انار شروع به میوه دادن می کند. میوه ها را زمانی بچینید که خوب رسیده و قرمز شوند ولی اگر پوست میوه ترک خورد، به این معنی است که زیاد صبرکرده اید.

تکثیر درخت انار

تکثیر درخت انار کاری سخت و مشکل است و از طریق قلمه ساقه و هورمون ریشه زایی در خاک مخصوص قلمه زنی یا شن این گیاه را تکثیر می کنند.

برای کاشتن انار از دانه، دانه ها را از غلاف گوشتی که آنها را احاطه کرده است تمیز کنید و در خاک شل و نرم قرار دهید و یک لایه ۱.۵ سانتیمتری خاک روی آن بریزید سپس خواهید دید دانه های انار به سهولت بدون نیاز به مراقبت زیاد، رشد میکنند.

تعویض گلدان درخت انار

برای تعویض گلدان هنگامی که گیاه دچار تنگی ریشه شد و فضا برای ریشه کوچک بود، اقدام کنید و درخت انار را به گلدانی با یک سایز بزرگتر منتقل کنید.

رسیدگی به گلدان انار در زمستان

درخت انار حداقل به چهار تا شش ساعت روشنایی روز نیاز دارد در زمستان با مهتابی یا منابع دیگر نور مصنوعی مانند چراغ رشد (گرو لایت) این روشنایی را برای این درخت تامین کنید.

گلدان انار را در ظرف حاوی شن مرطوب بگذارید اما حواستان باشد ته گلدان در آب قرار نگیرد. خاک را کمی خشک نگه دارید و مراقب باشید در ماههای زمستانی بیش از حد به گیاه آب ندهید. این گیاه آفت و بیماری خیلی خاصی ندارد.

کاشت دانه انار

کاشت هسته انار کار آسانی است، دانه‌های انار به راحتی جوانه می‌زنند. دانه‌های انار را در فصل پاییز یا زمستان بکارید تا نهال را در بهار به زمین منتقل کنید. انار یکی از میوه‌های محبوب بوده و کاشت هسته آن یک کار سرگرم کننده است.

با کاشت هسته انار می‌توانید خودتان یک درخت انار داشته باشید و از میوه‌های آن لذت ببرید. اصول کاشت درخت انار در این متن توضیح داده شده است.

 

 

نحوه کاشت هسته انار:

1 – یک انار را برش دهید و دانه‌های آن را خارج کنید. با استفاده از دستمال کاغذی خمیر قرمز رنگ اطراف هسته را پاک کنید. هسته را کاملا تمیز کنید تا سفید شود. این کار را برای چند دانه انار انجام دهید. از دانه‌های سالم و تو پُر برای کاشت استفاده کنید.

۲ – یک دستمال کاغذی آماده کنید و سپس آن را مرطوب نمایید. دانه‌های انار را در دستمال کاغذی قرار دهید. دستمال را کامل مرطوب کنید و سپس آن را در یک پلاستیک قرار دهید و درب پلاستیک را ببندید.

۳ – پلاستیک را در یک مکان گرم قرار دهید. بعد از ۱۰ روز دستمال را از پلاستیک خارج کنید. دانه‌های انار معمولا بعد از ۱۰ روز جوانه می‌زنند.

۴ – چند گلدان کوچک تهیه کنید و آن‌ها را با خاک مرغوب مخصوص گلدان پر نمایید. جوانه‌های انار را در خاک بکارید. قسمت جوانه باید در خاک قرار بگیرد. روی جوانه‌ها خاک بریزید، به گونه‌ای که سر هسته انار از خاک خارج باشد

5- گلدان‌ها را در یک مکان روشن با نور مستقیم قرار دهید. دو هفته بعد از کاشت جوانه‌ها، نهال انار حدودا ۳ تا ۴ سانتی‌متر رشد می‌کند.

۶ – نهال انار را در بهار بعد از اتمام سرما به زمین منتقل کنید. نهال را در یک خاک غنی دارای زهکشی خوب بکارید. بهتر است قبل از کاشت نهال انار، خاک را شخم بزنید و آن را با کمپوست مخلوط کنید. نهال را در یک مکان آفتابی که حداقل روزی ۶ ساعت نور مستقیم خورشید دریافت می‌کند بکارید. فاصله درخت انار از هم را ۳ تا ۵ متر در نظر بگیرید.

۷ – درخت انار در مناطقی که دمای هوا در زمستان ۱۷- تا ۴ درجه سانتی‌گراد است رشد می‌کند. زمانی که درخت انار را از دانه آن پرورش می‌دهید، ۳ تا ۵ سال طول می‌کشد تا میوه تولید کند.

۸ –آبیاری درخت انار را به طور منظم انجام دهید. هفته‌ای ۲ تا ۳ بار آبیاری کافی می‌باشد. درخت انار در برابر خشکسالی مقاوم است، بنابراین در مناطق کویری هم می‌توان این درخت را پرورش داد.

کود مورد نیاز درخت انار:

درخت انار برای داشتن بهترین رشد به نیتروژن کافی نیاز دارد. زیرا نیتروژن از رشد شاخ و برگ و تولید گل‌هایی که در نهایت به میوه تبدیل می‌شوند، پشتیبانی می‌کند.

می‌توانید از یک کود با نیتروژن بالا یا یک کود با فرمول متعادل مثل کود NPK 10-10-10 استفاده کنید. کوددهی را در بهار بعد از مشاهده رشد جدید در درخت، شروع کنید. به درختان جوان تازه کاشته شده، اوایل بهار، اواخر بهار و اوایل پاییز کود دهید.

برای هر درخت یک یا دو فنجان کود استفاده کنید. کود را با فاصله ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متری از تنه درخت به خاک اضافه کنید. هر چه درخت انار بزرگتر می‌شود به کود بیشتری نیاز دارد. در سال دوم این مقدار کود را دو برابر کنید و در سال سوم، سه برابر. از سال سوم به بعد همین مقدار کود (سه برابر سال اول) را تکرار کنید.

هنگام استفاده از کود، خاک را خیلی حفر نکنید زیرا ممکن است به ریشه‌ها آسیب برسد. پس از هر بار کوددهی، به درخت آب دهید تا مواد مغذی به راحتی به ریشه‌ها برسند.

آووکادو

آووکادو میوه لاکچری و گرانی است که به تازگی در کشور ما هم پرورش داده میشود. این میوه بامزه کلی خاصیت درمانی دارد که بسیار در صنعت آرایشی و بهداشتی و حوزه سلامتی کاربرد دارد.

آووکادو بومی مناطق گرمسیری و مدیترانه است.

آووکادو برای پوست، مو، معده و سیستم گوارشی منبعی غنی از پتاسیم، ویتامین و چربی‌های مفید است. در طب سنتی این گیاه را به عنوان مسهل هم می شناسند. هسته آووکادو از معدود هسته‌های میوه‌ است که نباید آن را دور انداخت! چرا که سرشار از روغن حاوی ویتامین‌ها و پتاسیم است. درواقع بسیاری از کرم‌ها، لوسیون‌ها و مواد بهداشتی و آرایشی را از عصاره به دست آمده از هسته آووکادو تهیه می‌کنند. خواص هسته آووکادو بیشتر از خود این میوه در حکم دارو عمل کرده و می‌تواند مواد اولیه داروسازی محسوب شود.

شرایط نگهداری:

خاک این گیاه باید همیشه مرطوب باشه اما غرقاب نشه همچنین دارای زهکشی مناسب باشه و املاح توش جمع نشه. احتیاج به نور زیادی داره. تحمل دمای 37 درجه رو داره و وزش باد شدید براش مضره و برای کوددهی میشه از کوده 10-10-10 استفاده کرد.

موز

تاریخچه موز

موزهای خوراکی (Banana) به همراه موزهای پختنی (Plantain)، به جنس Musa تعلق دارند. گونه های جنس Musa بومی مناطق گرمسیر آسیا و استرالیا می باشند. موزها در سراسر اقیانوس آرام توسط اولین مسافران دریایی حمل شده اند.

کشاورزان جنوب شرق آسیا برای اولین بار موز را اهلی کردند. شواهد اخیر باستان شناسی و زیستی در باتلاق کوک (Kuk Swamp) در غرب مناطق مرتفع استان پاپوآ (Papua) در گینه نو نشان می دهد که کشت موز در آن منطقه حداقل به 5000 سال و احتمالا به 8000 سال قبل از میلاد برمی گردد. این احتمال وجود دارد که گونه های دیگر Musa بعدها و به طور مستقل در جاهای دیگر جنوب شرقی آسیا اهلی شده باشند.

آسیای جنوب شرقی مرکز تنوع اولیه موز است. حوزه ثانویه تنوع موز آفریقا بیان شده است که سابقه ای طولانی در کشت موز در منطقه را نشان می دهد. مدارک و شواهدی برای کشت موز در طول هزاره اول قبل از میلاد در جنگل های جنوب کامرون بدست آمده است.

هرچند تاریخ ورود موز به ایران دقیقا مشخص نیست، اما کشت و تولید موز در بخش هایی از جنوب استان سیستان و بلوچستان از قدیم رواج داشته و دانشمندانی مانند ابن سینا از این میوه نام برده اند.کلون های اصلاح شده موز در سال 1334 وارد ایران شدند که به دلیل رشد بهتر در استان سیستان و بلوچستان و فروش بهتر میوه های آن در سایر مناطق کشور سبب کاهش اهمیت نشاسته ای گردید

نام علمی موز، موسا ساپینتوم «Musa sapientum» است. معنی این نام «میوه مردان دانا» است.

* اندازه موز به گونه اش بستگی دارد. ارتفاع درخت موزی که میوه هایش تجاری و هم اینک در دسترس ما است می تواند به 7.5 متر برسد.

* موز، گیاهی چوبی به نظر می رسد اما در واقع بزرگ ترین گیاه آوندی (غیر چوبی) جهان است.

* میوه گیاه موز به صورت خوشه ای رشد می کند، هر خوشه «دست» نامیده می شود. هر دست موز از 10 تا 20 موز تشکیل شده است.

* برگ های موز بسیار نازک و انعطاف پذیرند. برگهای موز به طور معمول 2.5 متر طول و 60 سانتی متر عرض دارند. برگ موزها در برخی از کشورهای آسیایی برای آماده سازی ظرف های غذاهایی خاص مورد استفاده قرار می گیرند.

* فراوان ترین رنگ پوست موز رنگ زرد است، اما گونه های مشخصی از موز رنگ پوستشان سبز، قرمز، قهوه ای یا بنفش است.

* موز چهارمین گیاه پرمصرف جهان است. سه مکان اول را برنج، گندم و ذرت اشغال کرده اند.

* هر سال 100،000 میلیون موز خورده می شود. مردم اوگاندا اولین مصرف کننده موز در جهانند، هر اوگاندایی در سال 225 کیلوگرم موز می خورد.

* 75٪ موز از آب است. موز یکی از سالم ترین میوه ها است زیرا حاوی مقادیر مطلوب ویتامین های مختلف، مواد معدنی، فیبر و قند است.

* بر اساس برخی از تحقیقات علمی، موز می تواند جلوی حمله قلبی، سکته مغزی و حتی پیشرفت انواع خاصی از سرطان را بگیرد. همچنین ممکن است از افسردگی بکاهد.

* گونه های بسیار متفاوتی از موزها وجود دارد اما طعم گونه های نادری از آنها خوشایند است. گونه کاوندیش گونه ای از موز است که در حال حاضر در سراسر جهان مصرف می شود.

* موز نوع گراس میچل در نیمه اول قرن 20 محبوب بود که متاسفانه، بیماری قارچی باعث انقراض این گونه در جهان شده است.

* موز حاوی ایزوتوپ رادیواکتیو پتاسیم (پتاسیم-40 ) است. خوشبختانه، میزان پتاسیم موز به اندازه ای زیاد نیست که باعث آسیب رسیدن به بدن انسان شود.

* الیاف جدا شده از موز را می توان در ساخت کاغذ و پارچه مورد استفاده قرار داد.

* طول عمر درخت موز به گونه آن بستگی دارد. گونه های تجاری می توانند 25 سال و یا بیشتر زنده بمانند. ریشه های موزهای وحشی خاصی ممکن است چند صد سال عمر کنند

موز نوعی گیاه گلدار است که به خاطر خوشمزگی و شکل منحنی زردش به خوبی شناخته شده است. بیش از 70 گونه موز وجود دارد که بومی گینه نو و آسیای جنوب شرقی (مالزی، اندونزی، چین و فیلیپین) هستند. اما انواع وحشی موز را می توان در مناطق گرمسیری بارانی یافت.

گیاهشناسی موز

ریزوم : ریزوم یک ساقه زیر زمینی با تعداد زیادی مرسیتم که شبه ساقه و ساقه گل دهنده و ریشه های فیبری را بوجود می آورد .

غلاف و برگها :

برگهای موز شامل ساختمان لوله مانند بلندی که نیام می نامندد و یک دمبرگ محکم و پهنک پهنی می باشد . تعداد زیادی از نیام ها در کنار هم قرار می گیرند و یک شبه ساقه را تشکیل می دهند و یک شبه ساقه ممکن است در طول زمان زندگی اش بیشتر از 40 برگ داشته باشد آخرین برگی که روی ساقه هوایی ظاهر می شود خیلی کوچک و به شکل براکته یا برگچه می باشد که نقش آن حفاظت خوشه موز از عوامل جوی مانند تابش شدید آفتاب و یا باران های شدید می باشد .

ریشه :

تعداد زیادی ریشه فیبری حدود 200 تا 500 عدد از ریزوم بوجود می آیند و اگر خاک دارای زهکش مناسب و حاصلخیز و عمیق باشد ریشه ها 5/1 متر عمودی و 6/4 متر افقی گسترش پیدا می کند .

مناطق مناسب کشت و پرورش موز در دنیا و ایران

موز به رطوبت نسبی هوا بیش از سایر درختان گرمسیری نیاز دارد. رطوبت نسبی مناسب جهت رشد موز 75 تا 85 درصد و کمترین میزان رطوبت نسبی قابل تحمل برای موز 45 درصد می باشد. موز در نواحی هم سطح دریا تا ارتفاع 1500 متر در نواحی گرمسیری رشد مناسبی دارد. وزش باد شدید به دلیل پاره کردن برگ ها، شکستن ساقه و از ریشه درآوردن گیاه، یکی از محدودیت های کشت موز بخصوص برای ارقام پابلند است. برای ارقام پابلند سرعت باد نبایستی بیش از 40 کیلومتر در ساعت و برای ارقام پاکوتاه نبایستی بیش از 70 کیلومتر بر ساعت باشد.

 

موز به رطوبت و نور کافی خورشید (علی رغم مقاوم بودن به 50% سایه) نیز نیاز دارد. مناطق جنوبی بلوچستان ایران یکی از مهمترین مناطق مستعد پرورش موز محسوب می شوند چراکه  نور، رطوبت و گرمای کافی در این مناطق به خوبی وجود دارد.

در ایران کشت و پرورش موز در نواحی جنوبی استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان انجام می گیرد. البته کشت و کار گلخانه ای موز چندین سال قبل در مناطق شمالی کشور و جنوب استان کرمان نیز گسترش پیدا کرد که متاسفانه به دلیل مشکلات متعدد (عدم رقابت قیمت با موزهای وارداتی، عدم تسهیلات لازم برای توسعه گلخانه ها، عدم تخصص کافی در کشت گلخانه ای این محصول و غیره) با عدم استقبال گلخانه داران روبرو گردید.

زمان کشت:

زمان کشت بستگی به آب و هوای منطقه دارد. در مناطقی که فصل بارندگی و فصل خشک دارند، در ابتدای فصل بارندگی بوته ها کشت می شوند (البته اگر آبیاری انجام شود، فرقی نمی کند). زمان کشت می تواند بستگی به زمانی داشته باشد که قیمت محصول حداکثر است. در چنین مواقعی زمان کشت را طوری تنظیم می کنند که محصول در فصل مناسب از نظر قیمت موز برسد.

موز را معمولاً درون گودال می کارند. گودال در خاک های سنگین باید عمیق باشد. کود دامی یا کمپوست باید در گودال ریخته شود. نهال باید کاملاً تازه باشد. ابعاد گودال به این صورت است که گودال دارای عمق 50-45 سانتی متر و عرض 45 سانتی متر می باشد. جوانه های پاجوش یا جوانه روی تکه های کورم باید 30-25 سانتی متر زیر سطح خاک باشد. کاشت سطحی ممکن است منجر به افتادن گیاه شود. پاجوش یا کورم گاهی اوقات با فرم آلدئید 5 درصد ضدعفونی می شود. از دی الدرین و الدرین می توان برای کنترل کرم دالان کن استفاده کرد. همچنین از سم dibromo-chloropropane برای کنترل نماتدها استفاده می شود. علف های دائمی باریک برگ از خطرناک ترین علف های هرز مزارع موز هستند که قبل از کشت و بعد از کشت باید با آن ها مبارزه کرد. بوته موز نسبت به کاربرد علف کش های هورمونی بسیار حساس می باشد. استفاده از مالچ گاهی اوقات توصیه می شود.

هرس موز:

هرس موز به این صورت است که پاجوش های ناخواسته را از سطح زمین قطع می کنند و یا اینکه قلب آن ها (نقطه رویشی) قطع می کنند. معمولاً به تعداد 2-1 پاجوش اجازه داده می شود تا همراه بوته اصلی رشد نمایند. میزان هرس بستگی به عوامل چندی از جمله تراکم کشت، رقم و بازار فصلی دارد و در جاهایی که نیاز به میوه موز به عنوان یک غذای اصلی مطرح باشد، هرس صورت نمی گیرد. در شرایط حاصلخیزی متوسط تنها به یک پاجوش اجازه رشد داده می شود. گاهی اوقات به گیاه اجازه می دهند تا تمام پاجوش های سالم آن رشد کنند و وقتی که ارتفاع آن ها به 45 سانتی متر رسید، قوی ترین آن ها را انتخاب نموده و بقیه را قطع می کنند. پس از آن هر دو ماه یک بار پاجوش ها را قطع می کنند. هرس باید به نحوی مدیریت شود تا زمانی که گیاه اصلی تولید گل آذین نمود، گیاه دختری حدوداً تا ارتفاع برگ آخری گیاه مادری بلند شده باشد و در این موقع باید یک پاجوش ثانویه (گیاه نوه) باید همراه دو گیاه دیگر باشد که ارتفاع آن حدود 30 سانتی متر بالای سطح خاک باشد تا تضمین کننده محصول بعدی باشد. گاهی اوقات خاک پای بوته ها را بالا می آورند (خاک می دهند) تا مقاومت آن ها را در مقابل باد افزایش دهند.

آبیاری:

گیاه موز به 25 میلی متر آب در طی یک هفته نیاز دارد. در برخی کشورها بارندگی کفایت می کند، در حالی که در کشورهای دیگر آبیاری این نیاز را تأمین می کند. آبیاری به طرق مختلف نشتی-کرتی (غرقابی) و بارانی صورت می گیرد که اولی بهتر است چرا که در روش دوم اتلاف آب و در روش سومی باد تعیین کننده میزان آب دریافتی خاک است.

برنامه کودی:

بوته موز نیاز قابل توجهی به کاربرد عناصر معدنی در خاک برای حفظ قدرت باردهی دارد. این گیاه نیاز بالایی به ازت و پتاسیم نشان می دهد. مراحل اولیه رشد بسیار حساس و بحرانی است چرا که بر روی تکامل بعدی گیاه تاثیر می گذارد. لذا مواد معدنی باید در زمان کاشت و یا در زمان ظهور پاجوش ها به خاک داده شوند. ازت در دفعات و در فواصل کم به خاک داده می شود. فسفر و پتاسیم را می توان در گودال کاشت قرار داد و بعد از آن هر سال دو بار آن ها را به کار برد. میزان فسفر خاک باید به صورت P2O5=20 ppm، پتاسیم به صورت K2O=300 ppm باشد. برای تجزیه گیاه به منظور تعیین نیاز آن از برگ سوم از طرف داخلی ترین برگ به طرف بیرون استفاده می شود. کاربرد نیتروژن حتی در خاک های حاصلخیز نیز موجب رشد بهتر گیاه می شود و عکس العمل گیاه نسبت به کاربرد آن اقتصادی و معنی دار است. اوره به میزان 250 کیلوگرم به صورت محلول 2-1 درصد از طریق آبیاری بارانی هر 3 ماه یکبار در امریکای مرکزی استفاده می شود. میزان پتاسیم بستگی به منطقه دارد. در خاک های غنی نیازی نیست در حالی که در خاک های فقیر تر 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار توصیه می شود. در نقاط مختلف جهان نوع و میزان کودهای مصرفی متفاوت بوده و بستگی به شرایط خاک منطقه دارد

درصد ترکیبات موز

آب 80-58

نشاسته 3

قند 4/22-1/15

خاکستر 8/1-6/0

چربی 4/0

پروتئین 7/2-1/1

فیبر 4/3-3/0

جدول شماره دو : ویتامین های موجود در میوه

ویتامین A واحد بین المللی  125

ویتامینC 8

تیامین 03/0

ریبوفدادین 035/0

نیاسین 4

لیمو

 

خیلی راحت می توانید با قرار دادن هسته داخل خاک و رعایت اصول زیر لیمو پرورش دهید:

10 الی 15 هسته داخل گلدان (گلدانتان کوچک نباشد) بکارید ، چون ممکن است بعضی از آن ها اصلا رشد نکند. فراموش نکنید که درخت لیمو به آب فراوان نیاز دارد پس در هفته ۲ الی ۳ مرتبه به آن آب بدهید. نهال این درخت به ۱۰ الی ۱۴ ساعت نور خورشید نیاز دارد در حالی که درخت آن به ۸ ساعت نور احتیاج دارد. اگر از زیر منافذ گلدان ریشه های گیاه را مشاهده کردید وقتش رسیده که آن را به ظرف بزرگ تری منتقل کنید. میوه دادن این درخت ۵ سال و حتی بیشتر زمان می برد.

 

خواص درمانی لیمو

• جلوگیری از کم آبی بدن

با وجودی که ممکن است در زمستان کمتر بدنمان دچار کم آبی شود؛ اما به جای استفاده از آب میوه های صنعتی که چیزی جز قند نصیب بدن نمی کنند، توصیه می کنیم در هنگام تشنگی و کم آبی از آب لیمو شیرین استفاده کنید؛ به این ترتیب علاوه بر ویتامین ها و مواد معدنی ضروری برای بدن، احتمال ابتلا به عوارض کم آبی و بی آبی بدن را به حداقل خواهید رساند.

• پیشگیری از سرماخوردگی

لیموشیرین متعلق به خانواده ی مرکبات است. ویتامینC بالای موجود در این میوه آن را تبدیل به میوه ای ایمنی بخش نسبت به ابتلا به سرماخوردگی و زکام کرده است.

• ایمنی از آرتریت

ثابت شده است که ویتامین C یک حالت دفاعی در برابر آسیب ناشی از التهاب بافت ها دارد؛ بنابراین می تواند به شرایطی مانند استئوآرتریت (آرتریت استخوان) و روماتیسم کمک کند خصوصاً در زمانی که سلول های ایمنی بخش بدن سبب ایجاد التهاب در بافت ها شده اند. همچنین لیمو شیرین منبع نسبتاً غنی از فولیک اسید است که در حمایت از استخوان ها و مفاصل نقش دارد. لیموشیرین حاوی پتاسیم است که کلیه و مثانه را از سموم پاک کرده و توانایی از بین بردن عفونت های مثانه را دارا می باشد.

• کمک به کاهش وزن با مصرف لیمو شیرین

امروزه کم نیستند افرادی که به دلایلی مایل به کاهش وزن هستند؛ بنابراین توصیه می کنیم که از لیموشیرین در برنامه ی غذایی شان استفاده کنند. در واقع لیموشیرین میان وعده ی مناسبی است که می تواند گرسنگی شما را کاهش دهد و انرژی مورد نیاز بدنتان را تأمین کرده و سیرتان کند. یک لیموشیرین متوسط در حدود ۸۶ کالری انرژی دارد. به علاوه این که حس شادابی و طراوت را با آب و طبیعت پالپی اش برایتان به ارمغان می آورد.